Swap, swap! nedir bu swap kanalı gevşemesi?

Swap kelime anlamı olarak "değiş tokuş etmek, takas etmek, değiştirmek" gibi anlamlara gelmektedir. Swap; İki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olan farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesidir diye tanımlanabilmektedir.

Örneğin on yıllık sabit faizli borca sahip bir firma ile benzer ancak dalgalı faizli borca sahip bir firma birbirlerinin yükümlülüklerini değiştirebilir. Swap işlemlerinde, faiz oranları ile döviz kurlarındaki değişmeler sonucunda ortaya çıkan riski en aza indirmek amaçlanmaktadır.

Swap ticari olarak ne demek?

Kelime anlamıyla iki tarafın karşılıklı olarak konusu ve değeri aynı olan iktisadi ve mali değerleri birbiriyle değiş - tokuş etmeleri anlamına gelir. Bu anlamda mübadele, değişim veya takas demektir.

Döviz piyasasında swap işlemleri: Belli miktar dövizin aynı anda yapılan tek bir işlemle, farklı vadelere tabi olarak satın alınması ve satılması. Örneğin yurt dışındaki yüksek faiz oranlarından yararlanmak isteyen bir kimseyi ele alalım. Bu kimse döviz piyasasında faaliyet gösteren bir bankadan, önce elindeki ulusal para fonları ile döviz satın alır. Sonra da buna bağlı olarak yapacağı ikinci bir işlemle bu dövizleri, diyelim ki üç ay sonra teslim kaydıyla aynı bankaya geri satar. Böylece bir Spot Piyasa işlemi ile bir Vadeli Döviz İşlemi tek işlem halinde birleştirilmiş, yani farklı vadelere tabi olarak aynı miktar döviz önce satmalınmış sonra satılmış olmaktadır.

Özet;

Swap yani takas yöntemlerinin birden çok çeşidi ve farklılığı var.

Çok tekniğe boğmadan şuan ekonomi camiası ve swap gevşemesi durumu,

Haber;

Bloomberg'den Kerim Karakaya, Beril Akman ve Fırat Kozok'un konuya dair bilgi sahibi kişilere dayandırdıkları habere göre, Türk yetkililer, Türk bankaların yurt dışı bankalarla yaptığı swap (döviz-TL takası) işlemlerindeki kısıtlamaları hafifletmek üzere çalışma yürütüyor.

Swap limitlerinin gevşetilmesi, Türkiye'ye girişi istenen yabancı yatırımcıların ekonomi yönetimine sundukları temel talepler arasında yer alıyordu.

Limitlerin ne kadar ve ne zaman gevşetileceğinin henüz belli olmadığı, adımların kademeli olarak atılmasının muhtemel olduğu aktarılan haberde, öncelikli olarak daha uzun vadeli işlemlerle ilgili limitlerin gevşetilmesinin planlandığı, böylelikle kısa vadede ortaya çıkabilecek istenmeyen oynaklık etkisinden sakınılmak istendiği belirtildi.

Söz konusu adımların zamanlamasında enflasyon dahil bir dizi faktörün hesaba katılacağı haberde kaydedildi.

Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) konuyla ilgili görüş talebine yanıt vermedi.

Haberde, swap limitlerinin gevşetilmesi yoluyla yabancıların liraya erişiminin artmasının, piyasayı yabancılara açma yolunda önemli bir adım olacağı vurgulandı.

İngiltere Merkez Bankası (BoE) verilerine göre, Londra'da spot piyasada günlük TL işlem hacmi 2023 yılında 5,2 milyar dolar olmuştu.

YABANCILAR GEVŞEME TALEP EDİYORDU

Yabancılar, Türk bankalarının Londra ile swap piyasasına dönük kısıtlamaların, kur riskine karşı korunmayı zorlaştırdığını, bu nedenle de Türk varlıklara yatırım yapmalarının önünde engel oluştuğunu öne sürüyor.

Swap piyasasına dönük sınırlamalar, 2018'deki kur krizinin ardından yabancıların TL'yi açığa satışını engellemek üzere Ankara'nın attığı adımlar arasında yer alıyordu.

TCMB ve BDDK verilerine göre, 29 Mart ile 26 Nisan tarihleri arasındaki dört haftalık süreçte swap (döviz-TL takası) yoluyla tahminen 6,8 milyar dolarlık yabancı sıcak para girişi oldu.

Son haftalarda yabancıların TL uzun pozisyonlarındaki artış, gecelik faizlerin Türkiye'de yüzde 53'e yaklaşırken Londra'da yüzde 28'e kadar düşmesine neden olmuştu.

Swap limitlerinin açılması, Türk bankalarının yurt dışında swap yoluyla ucuz TL'ye erişmesini beraberinde getirebilir. Öte yandan, yabancıların risk görmesi durumunda TL'yi açığa satma imkanları da artmış olacak.

Netice olarak, swap kanalları oluşan durum yada oluşacak durımda Londra piyasasına açılacak durumda, TL alan yatırımcı, içerde, tahvil, faiz, borsa (en son) parasına değer katmaya çalışırken, Karşiliğinda verdiği döviz (dolar) son kapı olarak TCMB ye ulaşacak ve yabancının işi bittiğinde, TCMB dövizi geri verecek, sorun da burada doğuyor. Yani geçmişte TCMB bu dövizi geri veremediği için (başka yerlerde değerlendirdiği için) TCMB döviz rezervlerinde, problemler doğmuş ve TL ‘yi yabancı açığa satıp, yani shortlayıp, dolar değer kazanmıştı, akıbet ne olur swap kanallarında işlem boyutu ne olacaktır, yaşayıp göreceğiz.